Ionchais maidir Is scáth-théarma é ionchais maidir le scoláirà a nascann torthaà foghlama le samplaà anótáilte de shaothar scoláirà i sonraÃocht an ábhair. Má bhÃonn múinteoirÃ, scoláirà nó tuismitheoirà ag breathnú ar an tsonraÃocht ar lÃne agus iad ag scrollú thar na torthaà foghlama, tiocfaidh siad ar nasc chuig samplaà oibre a bhaineann le toradh foghlama ar leith nó le grúpa de thorthaà foghlama. Roghnófar na samplaà de shaothar scoláirà chun ionchais a léiriú agus beidh siad anótáilte ag múinteoirÃ. Cuimseoidh na samplaà seo obair atá thar barr ar fhad os cionn na n-ionchas ag teacht leis na hionchais. Torthaà foghlama Is é an cuspóir atá leis na samplaà de shaothar scoláirà a mhéad atá torthaà foghlama á mbaint amach i gcásanna iarbhÃr a léiriú. Is ráitis iad na torthaà foghlama a chuireann sÃos ar an eolas, an tuiscint, na scileanna agus na luachanna ba chóir don scoláire a bheith ábalta a thaispeáint i ndiaidh dó staidéar a dhéanamh ar an nGaeilge sa tsraith shóisearach. Baineann na torthaà foghlama a leagtar amach sna táblaà seo a leanas le gach scoláire. Faoi mar atá siad leagtha amach anseo léirÃonn siad torthaà don scoláire ag deireadh na dtrà bliana staidéir. Leagtar béim sa tsonraÃocht gur le haghaidh tréimhse trà bliana iad na torthaà foghlama agus dá bhrà sin nach mbeidh torthaà foghlama a ndÃrÃtear orthu ag pointe ama ar leith ‘curtha i gcrÃch fós, ach go leanfaidh siad orthu ag tacú le foghlaim an scoláire sa Ghaeilge go dtà deireadh na sraithe sóisearaÃ. Tá uimhir le gach toradh laistigh de gach snáithe. Tá sé i gceist ar an gcéad dul sÃos go gcabhródh an t-uimhriú le pleanáil an mhúinteora agus nà sheasann sé d’ordlathas tábhachta ar bith trasna na dtorthaà iad féin.Tabharfaidh na samplaà d’obair scoláirÃ, a bheidh nasctha leis na torthaà foghlama, cur sÃos agus léargas ar chaighdeáin éagsúla d’obair scoláirÃ. SainmhÃniú ar théacs Is féidir téacs a thabhairt ar gach toradh a bhÃonn ar úsáid teanga teanga labhartha, scrÃofa, fÃseach, nó ilmhódach. Is éard is téacs ilmhódach ann ná téacs ina bhfuil teanga agus córais chumarsáide eile in éineacht, leithéidà téacs clóite, Ãomhánna, fuaim agus an teanga labhartha. Trà úsáid a bhaint as an sainmhÃniú sin ar an bhfocal ‘téacs’ féachtar le cuimsiú a dhéanamh ar an saibhreas agus ar an éagsúlacht atá riachtanach chun an scoláire a spreagadh, agus a mheas ar theanga a chothú. Nà mór tuiscint cheart a bheith ag an léitheoir ar an mbrà atá leis an bhfocal ‘téacs’ chun ciall a bhaint as na torthaà foghlama i ngach gné agus i ngach snáithe. Snáithe 1: Cumas cumarsáide CuimsÃonn cumas cumarsáide ábaltacht an scoláire sna cúig scil seo a leanas: éisteacht, léamh, labhairt, idirghnÃomhú cainte agus scrÃobh, atá ag teastáil uaidh chun cumarsáid a dhéanamh le húsáideoirà eile na teanga. BÃonn ar a chumas feidhmiú go muinÃneach agus go héifeachtach i suÃomhanna idirphearsanta cumarsáide sa phobal teanga. BÃonn ar a chumas gnáth-theanga na cumarsáide ar ghnáthluas sa phobal teanga a thuiscint agus a úsáid sa chumarsáid. Baineann sé taitneamh as a bheith páirteach sa chumarsáid le húsáideoirà eile agus as idirghnÃomhú leo. Tugann sé teanga chruinn shaibhir faoi deara agus úsáideann sé an teanga shaibhir chruinn i labhairt agus i scrÃobh na Gaeilge. Léann sé raon leathan de théacsanna, téacsanna litrÃochta agus ilmhódacha san áireamh atá in úsáid sa phobal teanga agus léirÃonn sé tuiscint chriticiúil ar an ábhar. Cumann sé a théacsanna ábhartha féin le haghaidh cumarsáide le húsáideoirà eile. Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire Éisteacht 1.1 ábhair agus teachtaireachtaà na cumarsáide ar ghnáthluas* a thuiscint 1.2 éisteacht chun brà nó sonraà faoi leith agus argóintà comhleanúnacha a thuiscint 1.3 seasamh agus meon cainteoirà (go dÃreach/go hindÃreach) a aithint 1.4 teanga labhartha chruinn, shaibhir, chanúnach a thuiscint 1.5 idirdhealú a dhéanamh idir chanúintà na Gaeilge 1.6 pÃosaà éisteachta a roghnú go criticiúil agus iad a roinnt ag baint úsáide as teicneolaÃochtaà digiteacha Léamh 1.7 úsáid a bhaint as raon straitéisà léitheoireachta, straitéisà dÃ-chódaithe san áireamh 1.8 dul i ngleic go criticiúil le raon leathan téacsanna* Gaeilge ag úsáid stór focal agus teanga chuà 1.9 conclúidÃ/impleachtaà a bhaineann go dÃreach nó go hindÃreach le hábhar téacs a fhiosrú 1.10 léiriú ar thaitneamh a bhaint as raon leathan téacsanna* ábhartha dÃlse chun cumas léitheoireachta a fhorbairt 1.11 rogha pearsanta de théacsanna* a aimsiú, a fhiosrú agus a roinnt ar son taighde agus taitnimh 1.12 saintéarmaÃocht a aithint agus a thuiscint i réimse éagsúla téacsanna agus seánraà scrÃbhneoireachta 1.13 difrÃochtaà idirthéacsúla a fhiosrú agus a phlé i réimse téacsanna Labhairt 1.14 téacsanna ó bhéal a chruthú agus a chur i láthair mar dhuine aonair agus/nó mar bhall de ghrúpa 1.15 comhrá a fhorbairt agus smaointe pearsanta a leathnú amach ar réimse leathan ábhar 1.16 focail a fhuaimniú go nádúrtha le tuin chruinn shothuigthe agus béim chuà 1.17 Gaeilge shaibhir chruinn a úsáid (an teanga bheo agus leaganacha canúnacha teanga san áireamh) ag úsáid a chanúna féin, mar is cuà 1.18 a stór focal pearsanta agus stór focal comhaimseartha ar ábhar ginearálta agus ábhar ar spéis leis féin a fhorbairt agus a shaibhriú Idirghníomhú cainte 1.19 páirt ghnÃomhach a ghlacadh i gcomhráite (obair ghrúpa san áireamh) ag fiosrú, ag ceistiú agus ag forbairt tuairimà pearsanta agus ag freagairt go cuà le linn an chomhrá 1.20 idirghnÃomhú go muinÃneach agus go cuà i suÃomhanna difriúla agus ar mhaithe le spriocanna éagsúla 1.21 eolas, tuairimà agus dearcthaà a sheiceáil, a dheimhniú agus a mhalartú ag athinsint nó ag mÃniú mioneolais, mar is gá 1.22 dearcthaà agus eolas ó fhoinsà éagsúla a thuairisciú agus a tharraingt le chéile 1.23 smaointe a bhaineann le heispéiris phearsanta a mhÃniú le samplaà agus/nó le hargóintà cuà chun dul i bhfeidhm ar dhuine 1.24 cumarsáid ó bhéal a dhéanamh ag úsáid teicneolaÃochtaà digiteacha 1.25 déileáil le deacrachtaà tuisceana ar mhaithe le cumarsáid a choimeád sa siúl Scríobh 1.26 téacsanna* pearsanta agus foirmeálta, cruthaitheacha agus ilmhódacha san áireamh, a chruthú i réimse de stÃleanna, réimeanna teanga, ag úsáid teanga agus stór focal cuà agus tuiscint á léiriú ar lucht a léite 1.27 úsáid sholúbtha, chruthaitheach, spraÃúil a bhaint as an teanga 1.28 úsáid a bhaint as scileanna eagarthóireachta mar chuid de phróiseas na scrÃbhneoireachta, dréachtú agus athdhréachtú san áireamh 1.29 freagairt phearsanta do théacsanna* ag léiriú tuiscint chriticiúil ar stÃl, ábhar, tuin, Ãomhánna an téacs 1.30 gnásanna na scrÃbhneoireachta m.sh litriú, poncaÃocht, a aithint agus a úsáid 1.31 pÃosaà scrÃofa a chruthú agus a roinnt i bhformáidà éagsúla ag baint úsáide as teicneolaÃochtaà digiteacha 1.32 stÃl scrÃbhneoireachta féin a fhorbairt ag baint úsáide as teanga chruinn, shaibhir (ag úsáid a chanúna féin, mar is cuÃ) Snáithe 2: Feasacht teanga agus chultúrtha Tá an scoláire ag sealbhú na Gaeilge i dtimpeallacht na teanga. Tugann sé cruinnúsáid agus saibhreas teanga faoi deara. Tuigeann sé cad is dea-úsáideoir teanga ann agus déanann sé iarracht bheith ar aon dul leis an úsáideoir sin a bhfuil teanga chruinn shaibhir aige. Déanann sé machnamh ar an gcaoi ar an gcaoi ina n-oibrÃonn an teanga chun mÃchruinneas a sheachaint. Toisc go bhfuil an teanga timpeall air, cuireann sé aithne mhaith ar bheochultúr na Gaeilge agus bÃonn deiseanna aige an cultúr sin a inmheánú. Tuigeann sé dán na teanga agus fásann an meas a bhÃonn aige ar an bpobal teanga, déanann sé comhionannú leis agus spreagann sé sin é leis an teanga a úsáid sa phobal teanga*. * Pobal teanga: pobal ina bhfuil an sprioctheanga á labhairt mar ghnáth-theanga cumarsáide i réimse an teaghlaigh agus i réimsà lasmuigh de. Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire Ag díriú ar theanga na Gaeilge mar chóras 2.1 ionchur saibhir cruinn a thabhairt faoi deara sna scileanna teanga uile agus eiseamláirà den dea-úsáid teanga a athúsáid 2.2 patrúin ghramadaà agus chomhréire na teanga a aithint agus a shealbhú 2.3 difrÃochtaà suntasacha gramadaà agus comhréire idir an Ghaeilge, an Béarla agus teangacha eile a thabhairt faoi deara chun mÃchruinneas trasteanga a sheachaint 2.4 an réim chuà teanga a úsáid don ócáid, spriocghrúpa nó cineál cumarsáide 2.5 earráidà pearsanta i labhairt agus i scrÃobh na teanga a thabhairt faoi deara agus a thuiscint agus machnamh a dhéanamh ar na cúiseanna leo 2.6 litriú agus poncaÃocht chruinn a aithint agus a úsáid 2.7 saibhreas canúnach na Gaeilge a aithint agus idirdhealú a dhéanamh idir chanúintà na Gaeilge ag tabhairt difrÃochtaà foghraÃochta agus leaganacha canúnacha faoi deara Ag cothú feasachta i leith chultúr na teanga 2.8 gné(ithe) de chultúr na Gaeilge a roghnú agus taighde a dhéanamh uirthi agus à a chur i láthair ar shlà nuálach chruthaitheach 2.9 tionscnaimh/cuir i láthair ó bhéal a dhéanamh ar ghnéithe de bheochultúr na Gaeilge Ag cothú feasachta i leith an dátheangachais 2.10 tuiscint a léiriú ar a bhfuil i gceist le bheith ilteangach 2.11 cultúir theangacha neamhfhorleathana a fhiosrú agus comparáid a dhéanamh idir theangacha Snáithe 3: Féinfheasacht an fhoghlaimeora DÃrÃonn an scoláire ar na tréithe aonair atá aige féin mar fhoghlaimeoir teanga. Tuigeann sé conas straitéisà foghlama atá oiriúnach dó féin a úsáid. Tuigeann sé an spreagadh pearsanta atá aige I leith úsáid na teanga agus glacann sé úinéireacht phearsanta ar an teanga féin agus ar phróisis an sealbhú teanga. Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire Ag cothú féintuisceana mar fhoghlaimeoir teanga 3.1 stÃl phearsanta foghlama a aithint agus straitéisà foghlama pearsanta a fhorbairt chun sealbhú scileanna inaistrithe teanga a éascú 3.2 déileáil go héifeachtach le haiseolas 3.3 deiseanna úsáide teanga sa phobal teanga a thapú Ag forbairt na foghlama féinriair 3.4 cinntà neamhspleácha a dhéanamh mar fhoghlaimeoir 3.5 féinmheasúnú a dhéanamh ar dhul chun cinn sna scileanna teanga ar fad 3.6 aiseolas a roinnt le comhscoláirà ar an bhfoghlaim phearsanta sna scileanna teanga agus foghlama 3.7 acmhainnà teanga a úsáid (foclóirÃ, rÃomhfhoclóirÃ, graiméir, seiceálaithe gramadaà agus litrithe, srl.) chun cruinneas agus saibhreas teanga a bhaint amach sa labhairt agus sa scrÃobh Ag forbairt tuisceana ar spreagadh pearsanta i leith na teanga 3.8 tuiscint a léiriú ar a spreagadh pearsanta i leith úsáid na teanga sa phobal teanga 3.9 céimeanna a ghlacadh a léirÃonn spreagadh pearsanta chun cur le cruinneas agus le saibhreas na teanga
