Skip to content

An Stáidéar Saol Scoile Páistí: Tuarascáil 7

An Stáidéar Saol Scoile Páistí: Tuarascáil 7

Foghlaim Tuilleadh

Réasúnaíocht

Is ábhar é Amharc-ealaín a chuireann teagasc agus foghlaim chun cinn trí ealaín, trí cheardaíocht agus trí dhearadh. I gcomhair ógánach agus daoine óga, is é atá i ceist anseo go gcuireann siad aithne ar ghnéithe den ealaín agus de phrionsabail an deartha agus go gcuireann siad i bhfeidhm iad, chomh maith leis an eolas agus leis na scileanna a bhaineann leis na próisis seo, lena stair agus lena gcleachtais chomhaimseartha. Aithnítear agus cúitítear in Amharc-ealaín chomh maith cineálacha difriúla intleachta, lena n-áirítear intleacht mhothúchánach; forbraítear cáilíochtaí pearsanta cuir in iúl agus comhbhá.

Cuimsíonn Amharc-ealaín ealaín, ceardaíocht agus dearadh agus baineann sí le hobair phraiticiúil i réimse leathan meán ag a bhfuil toradh ar leith m.sh. saothar ealaíne, dearadh, staidéar ailtireachta, suiteáil nó imeacht. Trí ealaín a dhéanamh forbraítear samhlaíocht an fhoghlaimeora ach smaoineamh nó coincheap a fhorbairt agus ceadaíonn sé dó glacadh le freagracht phearsanta as tascanna ar leith.

Tá Amharc-ealaín athbhríoch – ní bhíonn aon ‘fhreagra ceart’ amháin in Amharc-ealaín: Cuireann an t-ábhar smaointeoireacht iltreóch chun cinn agus forbraíonn sí cumas an fhoghlaimeora chun saothar a léirmhíniú, breithiúnais a dhéanamh air agus tuairimí a thabhairt air. Cuireann sí meas ar obair agus ar thuairimí daoine eile chun cinn chomh maith.

Baineann Amharc-ealaín le sástacht phearsanta, chognaíoch agus fhisiceach an fhoghlaimeora i láthair na huaire – chun saothar a sholáthar óna bhfaightear pléisiúr agus luach saothair pearsanta sa ghearrthéarma, mar aon le réiteach le haghaidh spriocanna níos fadtéarmaí.

Tá na cáilíochtaí a fhorbraíonn Amharc-ealaín ina gcomhpháirteanna ríthábhachtacha den oideachas ginearálta ildánach ba chóir go bhfaigheadh gach duine óg. Áirítear leis na saintréithe agus leis na buanna pearsanta seo cruthaitheacht, breithniú criticiúil, oibriú le daoine eile nó as féin, léirmheastóireacht chuiditheach a chur ar fáil agus a fháil, agus meas a léiriú ar éagsúlachtaí.  

Tugann Amharc-ealaín spás don fhoghlaimeoir ina bhfuil sé sábháilte triail a bhaint as rud nua, teipeadh agus foghlaim. Ceadaíonn sí don fhoghlaimeoir comhoibriú ar smaointe agus ar shaothar. Éascaíonn agus spreagann sí ceisteanna a bhféadfadh foghlaimeoir tarraingt anuas agus é ag taisteal ar shlí nach dtagann an toradh a rabhthas ag súil leis as nó a dtiocfadh toradh seachas mar a bhí beartaithe as. Tugann sí an cumas dó smaointe, mothúcháin agus tuairimí a thuiscint agus a chur in iúl: a chuid féin agus cuid daoine eile.

Tá an cultúr comhaimseartha an-fhísiúil. Riachtanas ríthábhachtach den tsaoránacht ghníomhach is ea litearthacht amhairc. Breisíonn sé cumas an duine óig le teachtaireachtaí amhairc a léirmhíniú agus a dhíchódú agus critíc a dhéanamh orthu. Cothaíonn an cumas le smaointeoireacht chriticiúil a dhéanamh sa rang ealaíne inniúlacht agus muinín an duine óig i bhfreagairt do chultúr amhairc an domhain chomhaimseartha agus do thimpeallachtaí nádúrtha agus tógtha agus i ndul i ngleic leo. Osclaíonn sé a intinn i leith traidisiúin agus luachanna cultúr agus tionchar eile. Cuireann litearthacht amhairc agus an cumas an cultúr amhairc a léirthuiscint leis an saibhreas foghlama atá ar fáil trí dhéantúsáin stairiúla agus tuiscint ar éabhlóid na saothar ealaíne, ceardaíochta nó dearaidh thar fhorbairt shochaí an duine trí chéile.

In Amharc-ealaín, cuireann an scoláire leis an dul chun cinn agus leis na scileanna atá bainte amach aige cheana sa bhunscoil d’fhonn cuidiú leis feabhsú a thuilleadh. Forbróidh scoláire an ábhair na scileanna trasnaí ar nós cruthaitheachta, comhoibriú, an cumas ceistiú, measúnú riosca, sainaithint fadhbanna, réiteach fadhbanna agus bainistíocht ar a mhothúcháin féin; scileanna a bheidh ina meicníocht foghlama nádúrtha ar féidir léi a fhorbairt féin a bhreisiú. Foghlaimíonn an scoláire chun an leas is fearr a bhaint as teicneolaíochtaí traidisiúnta agus comhaimseartha chun críocha cruthaitheacha agus oibríochtúla. Tá na scileanna agus na dearcthaí seo ar fad lárnach don fhoghlaim sa todhchaí sa tsraith shinsearach, san ard-oideachas, agus i saol na hoibre freisin.

Cuireadh leis an ngearrthaisce é go rathúil.